Pani doktor, zacznijmy od tego, jak rozpoznać udar mózgu?
Małgorzata Muzolf, dr n. med., specjalista chorób wewnętrznych, kardiolog: Objawy świeżego udaru mózgu mogą być bardzo dyskretne, pojawiające się bez żadnej uchwytnej przyczyny np. zaburzenia widzenia - podwójne widzenie, utrudniona mowa, opadnięcie kącika ust, po bardzo wyraźne jak: niedowład kończyny górnej czy całej połowy ciała, czyli opadnięta dłoń lub ręka, utrata przytomności czy wreszcie zgon. Niezależnie od nasilenia objawów przy podejrzeniu, że pojawiające się dolegliwości mogą świadczyć o udarze mózgu, pacjent powinien jak najszybciej zostać zbadany przez lekarza. Warto zapamiętać następujące objawy:
U - utrudniona mowa
D - dłoń/ręka opadnięta
A - asymetria twarzy
R - reaguj natychmiast! Dzwoń 999 lub 112
Co zrobić po rozpoznaniu u siebie udaru mózgu, a co gdy rozpoznamy go u innej osoby?
Małgorzata Muzolf: Przy podejrzeniu udaru u siebie bądź u innej osoby powinniśmy jak najszybciej wezwać pomoc medyczną, dzwoniąc na Pogotowie Ratunkowe pod numer 999 lub 112. Tak jak w kardiologii „czas to mięsień sercowy”, tak w przypadku udaru mózgu „czas to mózg”. Im więcej czasu mija od początku objawów do postawienia właściwego rozpoznania i fachowej pomocy medycznej, tym większe ryzyko trwałego i nieodwracalnego uszkodzenia centralnego układu nerwowego u chorego, a co za tym idzie na niesprawność, skrócenie przewidywanego czasu przeżycia co może skutkować zgonem pacjenta. Zwłoka w udzieleniu pomocy medycznej może uniemożliwić zastosowanie leczenia, które pomaga wrócić pacjentowi do sprawności lub znacznie ograniczyć skutki udaru mózgu.
Co może być przyczyną udaru mózgu?
Małgorzata Muzolf: Udary mózgu najczęściej dotyczą osób z nadciśnieniem tętniczym, migotaniem przedsionków. Występowanie migotania przedsionków (najczęstsza arytmia serca) aż 5 krotnie zwiększa ryzyko udaru mózgu w porównaniu do braku tego schorzenia. Dlatego należy regularnie zgłaszać się na wyznaczone przez lekarza wizyty kontrolne i w razie potrzeby przyjmować leki przeciwkrzepliwe. Udary zdecydowanie częściej występują u osób chorujących na cukrzycę, chorobę niedokrwienną serca, niewydolność serca, miażdżycę. Szczególnie narażeni są pacjenci w wieku 65+. Przebycie udaru mózgu, jak również przemijającego incydentu niedokrwiennego (tzw. mini udar, TIA) czy incydentu zatorowo – zakrzepowego, uważa się za czynnik ryzyka kolejnego udaru mózgu.
Dlaczego ważna jest wiedza na temat udaru mózgu i skąd ją czerpać?
Małgorzata Muzolf: Udar mózgu to jedna z najczęstszych chorób neurologicznych. Znajomość objawów tej choroby i szybka reakcja w sytuacji ich zauważenia może uratować życie. Dlatego ważne są akcje edukacyjne, takie jak „Zadbaj o serce w swojej rodzinie”, które zwracają uwagę na groźne choroby cywilizacyjnych, takie jak udar mózgu, migotanie przedsionków oraz cukrzyca typu 2. W edukację włączyli się lekarze kardiolodzy, neurolodzy oraz diabetolodzy, którzy przekazują wiedzę na temat profilaktyki oraz leczenia tych schorzeń. Więcej informacji na temat tych powszechnych schorzeń można znaleźć na stronach www.stopudarom.pl i www.dluzszezyciezcukrzyca.pl.
Dziękujemy za rozmowę.
Rozmawiał: Marcin Ostrowski
